Josanne Mossink is de kleindochter van Indië-veteraan Leo Mossink. Josanne heeft samen met Sifra Bakker de documentaire ‘Onze jongens in Indië’ gemaakt als eerbetoon aan haar opa’s en aan alle Indië-veteranen.
Ik wist dat Indonesië ooit Nederlands-Indië was en een kolonie van Nederland. Ik wist ook dat Nederland wel iets te maken had met het onafhankelijk worden van Indië. Ik wist ook wel vaag dat er Nederlandse soldaten heen werden gestuurd. Wat ik niet wist, dat er zoveel mannen heen zijn gestuurd. Wat ik ook echt niet wist was dat deze mannen, al zou jongens een beter woord zijn, vaak nog maar net zo oud waren als ik nu ben.
Hier kwam ik allemaal pas achter toen ik samen met een vriendin begonnen was met mijn profielwerkstuk. Voor ons profielwerkstuk besloten wij een documentaire te gaan maken over hoe het is om mee te hebben gevochten in deze oorlog, maar ook hoe het was om als familie, vrienden of zelfs geliefde thuis te blijven, terwijl je soms weken of maanden lang niks van elkaar kon horen of lezen. Wij wilden meer weten over hoe het nou is om een dergelijke oorlog mee te hebben gemaakt.
Terwijl wij aan het bekijken waren wat wij als onderwerp zouden nemen voor onze documentaire, kwam ik een boek tegen. Dit boek is geschreven door mijn opa Leo Mossink, die zelf ook naar Nederlands-Indië is gestuurd. Het door mijn opa geschreven verhaal ‘Geschiedenis trekt zo zijn sporen’ is op de website 7DecemberDivisie.nl te vinden. Al lezend begon er zich in mijn hoofd een documentaire af te spelen en toen wist ik het zeker, dit zou het onderwerp worden voor mijn documentaire. Ook mijn andere opa, Piet Groeneveld, is naar Nederlands-Indië gegaan, maar helaas kon ik het verhaal van mijn beide opa’s niet meer horen. Wel nog dat van mijn oma’s, Ans Groeneveld en Coby Mossink, en twee veteranen, Cor Alphenaar en Han Heezius.
Mijn oma’s konden vertellen hoe het voor hen was om thuis te blijven en hoe ze toch nog in contact konden blijven met hun geliefden. De manier waarop werd al snel duidelijk: brieven. Zeker duizend brieven werden op tafel gelegd. En dan niet van die briefjes die je tijdens je vakantie even snel naar je vriendinnen stuurt, nee, echte brieven waren dit. Soms wel vier of vijf kantjes lang en die werden toen elke dag geschreven en verstuurd. Je voelde ook meteen wanneer je was begonnen met het lezen ervan, dat dit brieven waren van mensen die elkaar misten en van elkaar hielden, erg bijzonder. En dat missen dat zou ook nog wel even moeten duren, want de meeste jongens zouden eigenlijk maar voor één jaar weggaan, maar kwamen vaak pas na drie jaar weer thuis.
Volgens de veteranen waren deze brieven voor hen een goede afleiding. Even de sleur doorbreken en even weer wat dichter bij huis zijn. In de verhalen over mijn opa’s en die van de veteranen was het dan ook erg te merken dat ze die afleiding fijn vonden. Zo vierden ze een soort van kerstmis, met palmboomtakken als versiering en wat bij elkaar gespaard eten. En af en toe haalden ze ook nog echte jonge jongensstreken uit. Maar echt afleiding had je daar natuurlijk niet. De jongens en mannen daar zaten wel midden in een oorlog en verkeerden vaak in groot gevaar.
Het maken van deze documentaire heb ik heel erg interessant gevonden en ik heb erg veel geleerd. Niet alleen over de oorlog heb ik veel geleerd, maar ik ben ook veel over mijn opa’s te weten gekomen over een tijd waar zij zelf niet veel over wilden of konden praten. Ik kan me niet eens voorstellen hoe het moet zijn geweest om op mijn leeftijd drie jaar lang van huis weg te moeten, vechtend voor iets waarvan je soms niet eens wist of het (nog) wel zin had en er dan ook nog eens bij thuiskomst, als je al thuiskwam, zo goed als geen erkenning voor te krijgen. Met de documentaire hebben wij geprobeerd om deze jongens en mannen meer aandacht te geven. Wij hebben geprobeerd om hun verhaal te vertellen, om hun te noemen. Ik kan alleen maar hopen dat dit is gelukt en ik hoop dan ook dat u er met deze jongens en mannen in gedachte naar kijkt.
Een deel van de documentaire van Josanne Mossink die zij samen met Sifra Bakker heeft gemaakt is te bekijken op Youtube.